Robert Bloch "Psychoza" - Recenzja

Książka, na której kanwie powstał kultowy film Alfreda Hitchcocka, musi budzić zainteresowanie czytelnika. Chociażby ze względu na to, że na pewno jest w niej coś, co zainspirowało słynnego reżysera do podjęcia się jej ekranizacji. Między innymi z tego właśnie powodu po nią sięgnąłem. Chciałem na własne oczy sprawdzić, czy faktycznie jest godna uwagi i czy przez te wszystkie lata, które minęły od jej pierwszego wydania, nie straciła czegoś na aktualności, czy wciąż zasługuje na miano niekwestionowanej klasyki.

Fabuła opowiada o losach Mary Crane, która zmuszona okolicznościami kradnie pieniądze swojemu pracodawcy. Krok ten motywowany jest nadzieją na lepsze życie u boku swojego, pogrążonego obecnie w długach, narzeczonego. Mary wyrusza w daleką podróż samochodem, by dotrzeć do wybranka i pomóc mu spłacić finansowe zaległości. Kobieta, po całym dniu męczącej jazdy, zatrzymuje się w motelu, prowadzonym przez Normana Batesa. Postój ten, okaże się brzemienny w skutkach i sprawi, że Sam Loomis już nigdy nie zobaczy swojej narzeczonej.

Fabuła „Psychozy” jest stosunkowo prosta. Najpierw czytamy o podróży Mary i jej perypetiach w motelu Batesa, a następnie o próbach jej odnalezienia, prowadzonych przez narzeczonego bohaterki oraz jej siostrę. Jednak mimo braku większego skomplikowania intrygi, historia niewątpliwie potrafi z miejsca zainteresować czytelnika. Dzieje się tak w znacznej mierze dzięki skupieniu się autora na postaci właściciela motelu. Norman Bates jawi się jako bohater niezwykle interesujący. Żyjący pod piętnem zaborczej matki, jest człowiekiem skrytym i chorobliwie wręcz nieśmiałym. Jednak w jego wnętrzu kryje się coś mrocznego, co czasem ma okazję wypłynąć na wierzch i zdominować spokojnego zazwyczaj mężczyznę. Podróż przez meandry psychiki Normana jest niezwykła zajmująca. Czytelnicy, nie znający jego historii z filmu (chociaż, czy w ogóle są tacy?) powinni poczuć się zaskoczeni, gdy autor zbliża się do rozwiązania tajemnic tego bohatera.

Inną sprawą jest fakt, że nie tylko postać Batesa jest tutaj interesująca. Kreacja bohaterów wyszła bowiem autorowi nad wyraz udanie. Wszyscy żyją swoim życiem, i nawet ci bardziej drugoplanowi zostali opisani w sposób satysfakcjonujący. Każdy ma swoje własne pobudki i jest opisany bardzo wiarygodnie. Zdecydowanie sprzyja to lekturze, nadając jej sporo wiarygodności.

Bez wątpienia dużym atutem „Psychozy” jest bardzo dobre stopniowanie przez Blocha napięcia. Mimo stosunkowo małej objętości, powieść potrafi być całkiem zaskakująca. Poza tym nieustannie trzyma w napięciu. Czy to w momentach, gdy opowiada o perypetiach Mary Crane, czy to gdy koncentruje się na motywie jej poszukiwania, czytelnik cały czas bacznie śledzi rozwój akcji i nie ma najmniejszej ochoty przerywać czytania. Niewątpliwie dużo dobrego przyniosło w tej materii wspomniane wcześniej skupienie się na psychice Batesa. Jego wątek to bowiem największy walor „Psychozy”.

Na tę chwilę, gdybym musiał określić czy bardziej do gustu przypadła mi powieść Roberta Blocha, czy może jej ekranizacja, bardzo ciężko byłoby mi udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Film jest dosyć wierną adaptacją książki, jednak w literackim pierwowzorze możemy znaleźć parę scen, których zwyczajnie nie dało się przenieść na duży ekran. Z mojej sympatii dla słowa pisanego i przez to, że to powieść była inspiracją dla filmu, chyba mimo wszystko wskazałbym jednak na dzieło Roberta Blocha.

9/10

Autor: Robert Bloch

Tytuł: Psychoza

Tytuł oryginału: Psycho

Tłumaczenie: Ewa Spirydowicz

Wydawca: Książnica

Data wydania: 2008

Liczba stron: 160

ISBN: 978-83-245-7662-3

(Recenzja dostępna jest także w serwisie http://poprzecinku.pl/, konkretnie pod tym adresem - http://poprzecinku.pl/art/robert-bloch-psychoza/14 )